حلیم

در این مقاله طرز تهیه حلیم گندم (بازاری) و شله مشهدی و نکات مهم برای پخت آنها را با شما بازگو می­کنیم. در ادامه با ارزش غذایی، فواید و مضرات و تاریخچه این غذای سنتی آشنا می­شویم. لطفا با ما همراه باشید.

حلیم گندم

مواد اولیه حلیم گندم

گندم یا جوانه ۵۰۰ گرم

آب ۱ لیتر

گوشت خرد شده ۳۰۰ گرم

پیاز متوسط ۱ عدد

نمک ۱ قاشق چایخوری

فلفل ۱/۲ قاشق چایخوری

شیر ۵۰۰ سی سی

دارچین ۲ قاشق چایخوری

دانه کنجد مقداری برای تزئین

شکر یا نمک (به دلخواه معمولا با شکر سرو میکنند و بیشتر اوقات یک غذای شیرین است، اما بعضی ها آن را با طعم شیرین دوست ندارند، بنابراین نمک اضافه می کنند.)

طرز تهیه حلیم گندم

مرحله ۱ : در یک قابلمه متوسط ​، آب، گوشت مورد علاقه خود (گوشت گاو، گوشت بره، مرغ یا بوقلمون) دو نیمه پیاز​​ و فلفل را اضافه کنید. حرارت را کم کنید و بگذارید یک شب تا صبح بپزد.

مرحله ۲ : در قابلمه دیگری، شیر یا آب باقی مانده را بجوشانید و جوانه گندم یا جو به آن اضافه کنید. بگذارید یک شب تا صبح با حرارت خیلی ملایم بپزد تا پخته شود.

مرحله ۳ : آبگوشت را صاف کرده و گوشت را خرد کنید، گوشت خرد شده را با جو پخته مخلوط کرده، شیر را با آن مخلوط کرده و اجازه دهید سی تا چهل دقیقه بجوشد. نگران زیاد پختن نباشید زیرا حلیم همانند خمیر قوام دارد.

مرحله ۴ : هنگامی که همه چیز کاملاً پخته شد ، مخلوط کن خود را آماده کرده و مواد را به خوبی مخلوط کنید تا جایی که یک مخلوط کاملا یکسان بدست آید.

مرحله ۵ : برای تزئین از دارچین، کنجد و کمی گوشت خرد شده استفاده کنید، می­توانید یک قاشق غذاخوری روغن به آن اضافه کنید که طعم فوق العاده ای به آن می­دهد. نوش جان.

نکات مهم برای درست کردن حلیم

حلیم گندم در اصل نرم است و می توانید آن را با نمک یا شکر و دارچین میل کنید.

در قدیم، کمتر کسی به کالری مصرفی غذای خود اهمیت می­داد و آشپزها برای خوشمزه کردن غذا خود راهی بهتر از اضافه کردن مقدار زیادی روغن و چربی نمی­دانستند. بنابراین اگر حلیم خوشمزه تری می خواهید ، می­توانید از روغن و خامه نیز استفاده کنید.

می­توانید از جو پرک شده نیر استفاده کنید.

اگر به شیر حساسیت دارید یا به آن دسترسی ندارید ، می­توانید شیر اضافه نکنید و از آب استفاده کنید، تغییر زیادی در طعم آن بوجود نمی­‌آید.

ارزش غذایی هر ۱۰۰ گرم حلیم

 حلیم مشهدی یا شله

مواد اولیه شله مشهدی

لوبیا ۲۵۰ گرم

لوبیا چیتی ۲۵۰ گرم

نخود ۲۵۰ گرم

عدس ۲۵۰ گرم

گوشت گوسفندی یا گوشت گاو ۵۰۰ گرم

بلغور گندم ۷۵۰ گرم

برنج دانه کوتاه ۲۵۰ گرم

پیاز ۳ عدد

جوز هندی ۱ قاشق چایخوری

دارچین ½ قاشق چایخوری

نمک ۲ قاشق چایخوری

فلفل ۱ قاشق چایخوری

زردچوبه ۱ قاشق چایخوری

روغن مایع ۸۰ سی سی

طرز تهیه شله مشهدی

مرحله ۱ : حدود ۲۴ ساعت قبل از اینکه بخواهید این غذا را بپزید ، لوبیا، لوبیا چیتی، نخود و عدس را در مقداری آب بگذارید تا مقداری آب جذب شود. این آب باید هر چند ساعت یکبار عوض شود. بلغور گندم و برنج نیم دانه را نیز باید در مقداری آب بگذارید.

مرحله ۲ : پیاز را خرد کنید ، پیاز خرد شده، گوشت، زردچوبه و مقداری آب به قابلمه اضافه کنید و بگذارید گوشت به مدت دو ساعت بپزد. سپس گوشت را بیرون بیاورید و خرد کنید.

مرحله ۳ : حبوبات و عدس را با هم بپزید. بعد از آن همه را کاملا له کرده و به گوشت خرد شده اضافه کنید، برنج خام، بلغور گندم و مقداری آب را به مواد دیگر اضافه کنید و قابلمه را روی شعله ملایم گاز بگذارید و اجازه دهید تمام شب به آرامی بپزد.

مرحله ۵ : مکمل شله مشهدی ، خورشت قیمه است. خورشت را باید در این مرحله آماده کنید و در این مرحله خورشت باید دائماً هم زده شود. وقتی مخلوط شروع به جوشیدن کرد، هم زدن را متوقف کنید. بگذارید مواد به آرامی بپزند. بهتر است هر از چند گاهی آنها مواد را هم بزنید.

مرحله ۶ : در این مرحله باید ادویه های را به شله اضافه کنید: دارچین، نمک، فلفل و جوز هندی. شله مشهدی آماده است نوش جان.

نکات مهم برای درست کردن شله

می­توان ماش هم به این غذا اضافه کرد. همانند بقیه حبوبات باید پخته شده سپس اضافه شود.

یک بار دیگر تأکید می شود که خورشت دائما باید هم زده شود.

در طی مراحل پخت و پز، اگر احساس می کنید خورشت آب کافی ندارد، به تدریج مقداری آب جوش به آن اضافه کنید.

افزودن مقداری دنبه خرد شده (چربی حیوانی) می تواند این غذا را لذیذتر کند.

استفاده از گوشت خرد شده یا گوشت گردن می تواند این خورشت را بسیار چسبناک تر کند که به طور خودکار خورشت را خوشایندتر می کند.

سعی کنید این غذا را در قابلمه بزرگتر بپزید.

این غذا با مقداری خورش قیمه سرو می شود. بعد از پختن، مقداری از شله مشهدی را در یک کاسه بریزید و مقداری خورش قیمه را به آن اضافه کنید.

مانند بسیاری از خورشت های دیگر ، این نوع غذا با نان تازه سرو می شود و میتوانید سبزی خوردن نیز در کنار این خورشت میل کنید.

ارزش غذایی یک کاسه شله مشهدی

فواید و مضرات استفاده از حلیم

• این افطاری معجونی از مواد سالم شامل گندم، گوشت و چندین ادویه مانند هل، زیره ، جوز و … است. در طول ماه رمضان ، مسلمانان تمام روز را روزه می گیرند و در افطار با میل کردن این غذا کمبود انرژی ناشی از روزه گرفتن را بسرعت جبران می­کنند.

• به دلیل داشتن اسیدهای چرب ضروری، کربوهیدرات ها، پروتئین ها به همراه دیگر عنصر های مفید برای بدن بسیار مفید است. این ترکیب آن را به غذایی سالم تبدیل می کند. برای داشتن سلامتی، یک آشپز خلاق ممکن است نسبت مواد تشکیل دهنده را کمی تغییر دهد تا از لحاظ رژیم غذایی سالم تر شود.

• دارای مقدار زیادی آنتی اکسیدان است. آنتی اکسیدان ها موجب می­شوند انسان دیرتر پیر شود و فرد با طراوت و جوان باقی بماند.

• مصرف این غذا بخصوص بعلت استفاده جوز هندی در آن باعث می­شود توان بدنی شما بالا برود.

• برای درست کردن این غذا از دانه ها و حبوبات بسیاری استفاده می­شود که دارای ارزش غذایی و فواید زیادی هستند. این دانه ها در گروه “غذاهای کاربردی” قرار دارند که جدا از تأمین تغذیه، باعث تقویت بدن می­شوند و بدن کمتر دچاربیماری می­شود. در اینجا چند مزیت سلامتی دانه های موجود و اینکه چگونه می توانید آنها را به رژیم غذایی خود اضافه کنید آورده شده است.

• این دانه ها غنی از پروتئین هستند. اگر به طور منظم ورزش می کنید و سعی در ایجاد توده عضلانی دارید، می توانید از حلیم استفاده کنید که در تهیه آن هم از گوشت استفاده شده و هم از دانه های غنی از پروتئین.

• البته این را هم باید اضافه کرد هر کاسه آن انرژی ای معادل ۱۵۰ کیلو کالری دارد که اگر با روغن، قیمه، شکر یا نان مصرف شود این مقدار میتواند به ۵۰۰ کیلو کالری برسد که اگر فشار خون یا قند خون داشته باشید می­تواند آسیب های جدی ای بر سلامتی شما وارد کند.

• برخی عادت دارند که این غذا را با شکر، نمک یا روغن فراوان میل کنند. جدا از اینکه مصرف بیش از حد این موارد خطرات خاص خود را بدنبال دارد، اینکار باعث افزایش تشنگی و عطش شده و فرد به اجبار باید مقدار زیادی آب بنوشد که باعث رقیق شدن اسید های گوارشی در معده شده و روند هضم آن را دچار مشکل می­کند و باعث ایجاد ناراحتی هایی مانند دل درد و در درجات بالاتر مصمومیت خواهد شد.

• یک نکته بسیار مهم این است که به هیچ عنوان حلیم مانده را مصرف نکنید. چون نشاسته موجود بعد از یک روز تقریبا غیر قابل هضم شده و موجب ایجاد مصمومیت های شدیدی میشود.

طرز تهیه نان

تاریخچه حلیم

کلمه حلیم از زبان عربی به معنی گوشت خرد شده آمده است (البته در ادامه به شبهاتی که به اسم این غذا وارد است میپردازیم) این غذا بسیار محبوب در خاورمیانه، آسیای میانه و شبه قاره هند است و انواع مختلف آن بر اساس مناطق مختلف وجود دارد. نوع ایرانی آن با مدل هایی که در کشورهای عربی تهیه می شوند متفاوت است و این چیزی است که باید در مورد این غذای ایرانی بدانید.

حدود هزار سال پیش ، علویان این غذا را فقط در شب های مقدس می پختند و صبح آنها غذایی را که تهیه کرده بودند در میان مردم تقسیم می کردند. این عمل “دادن نذری” نامیده می­شد ، و “نذری” به معنای غذای رایگان بود و کسی نذری می­داد که در واقع وقتی گره از کار او باز می­شد فرد برای سپاسگذاری از خداوند اینکار را انجام میداد. آنها معتقد بودند که این غذا سخت ترین و وقت گیرترین غذا برای پخت است و اینگونه ارادت خاص خود را به خداوند نشان میدادند.

از نظر ریشه یابی لغوی، صحیح تر است که نام این غذا را هلیم بگوییم. با توجه به این که قدیم امکانات امروزی وجود نداشته (مانند دیگ های مرغوب امروزی و دستگاه های همزن و …)، تهیه هلیم مستلزم خرج کردن صبر و بردباری و تلاش طاقت فرسا بوده است تا بتوانند هلیم با کیفیتی را بپزند. به همین خاطر شاید به اشتباه فکر شده نام این غذا باید “حلیم” باشد که از ریشه کلمه عربی “حلم” به معنای “بردباری” است. این اشتباه نسل به نسل در اذهان مردم جای گرفت تا اینکه دیگر کسی نام این غذا را هلیم نمیداند.

جالب است بدانید که مسمانان هندی به دلیل مشابه بودن اسم این غذا با یکی از نام های خداوند، نام آنرا به “دلیم” تغییر دادند که در زبان آنها به معنای غذایی است که در آن از دال (عدس) فراوانی استفاده می­شود.

زمان گذشت. ایرانیان معنای مقدس پخت هلیم را حفظ کردند، اما همچنین معنای جدیدی نیز به آن افزودند. هلیم را گرم سرو کردند و آن را به عنوان وعده غذایی صبحانه حساب کردند. به عنوان مثال در شبهای طولانی سرد زمستان، مردم جاسب (شهری در مرکز ایران) این غذا را در طول شب میپختند. آنها آن را به عنوان صبحانه گرم برای اعضای خانواده خود تهیه می­کردند و آن را برای روز سرد پیش رو گرم می­کردند و این کار را برای تمام روز های فصل زمستان انجام می­دادند.

تاریخچه شله مشهدی

خراسان رضوی به دلیل وجود حرم امام رضا (سلام الله علیه) یکی از مهمترین استان های مذهبی ایران است و از نظر فرهنگی در همه زمینه ها از جمله غذاها دارای پیشینه غنی است. مردم این منطقه برای هر عید و جشن در طول سال یک نوع غذای مخصوص برای خانواده و حتی برای دیگر افراد نزدیکشان تهیه می­کنند. حلیم مشهدی یا شله مشهدی یکی از محبوب ترین و خوشمزه ترین غذاهای سنتی مشهد است، قدمت آن به دوران قاجار برمیگردد و در آن شهر شله نامیده می شود به عنوان نوعی حلیم در این منطقه شناخته می­شود. مشهدی ها در اواخر ماه محرم و صفر در مراسم های مذهبی شله را می پزند. البته اینطور نیست که این غذا فقط برای مراسم های عزاداری و سوگواری تهیه شود. بسته به نوع جشن ،اعتقادات و سلیقه فرد می­توانند هر غذایی مانند شله تهیه شود.

شله یک غذای سنگین و بسیار محبوب است که ممکن است به عنوان غذای اصلی سرو شود. شله مشهدی معمولاً تند و ضخیم است و ظاهری کش دار مانند حلیم دارد اما شامل مواد مختلفی است. مواد تشکیل دهنده شله گوشت گاو و گوشت بره بدون استخوان، چربی دنبه، پیاز، گندم بلغاری، برنج، لوبیای سفید، لوبیا چیتی، نخود فرنگی، ادویه های فراوان مانند جوز هندی، پودر زنجبیل و پودر هل، فلفل سیاه و نمک است. با این حال، ماده اصلی حلیم گندم است. این غذا بسیار گران است و برای پخت و پز به زمان زیادی نیاز دارد. بنابراین به عنوان یک وعده غذایی معمول در خانه در نظر گرفته نمی شود. این غذای محلی و سنتی در شهرهای دیگر استان خراسان رضوی نیز با روش های مختلف طبخ می شود. در شکل اصلی، این غذا را با کمی نان، پنیر، سبزیجات، نان سنگک و قیمه سرو می­کنند.

نتیجه گیری:

در ابتدا طرز تهیه حلیم گندم سپس طرز تهیه شله مشهدی که در خراسان رضوی با نام شله معروف است، آشنا شدیم و نکات مهم پخت این دو غذا نیز ذکر شد، در ادامه توضیحی مختصر در مورد تاریخچه، نحوه نام گذاری، علت تهیه و پخت این دو غذا در مراسم و جشن های مذهبی صحبت شد. سپس در مورد فواید و مضرات مصرف آنها صحبت کردیم تا شما را بصورت مختصر با این دو غذای سنتی ایرانی که بیشتر در ماه مبارک رمضان استفاده می­شود، آشنا کنیم. امیدوارم این مقاله مورد توجه شما عزیزان قرار بگیرد.

طرز تهیه حلوا

طرز تهیه حلیم به انگلیسی