نوشیدنی های کافئین دار

بررسی برخی از نوشیدنی های کافئین دار ، جدول ارزش غذایی هرکدام از آن ها و میزان کافئین هر نوشیدنی در انتهای مقاله

با نوشیدنی‌ های کافئین‌ دار بیشتر آشنا شویم!

کافئین از جمله مواد دارویی و محرک طبیعی بوده که به‌وفور در طبیعت خصوصاً در مواد غذایی و نوشیدنی‌های گیاهی یافت می‌شود. این ماده روی سلول‌های مغز و سیستم عصبی بدن اثر گذاشته و در بالا بردن توانایی و هوشیاری افراد مؤثر خواهد بود. عدم مصرف نوشیدنی‌ های کافئین‌ دار نظیر قهوه می‌تواند تبعاتی نظیر سردرد، خواب آلودگی، بی‌حالی را برای افرادی که مدت‌هاست از این نوشیدنی استفاده می‌کنند، به‌همراه داشته باشد.

امروزه از کافئین در غذاها و نوشیدنی‌های فراوانی نظیر قهوه ، اسپرسو ، نوشیدنی‌های انرژی‌زا ، چای سبز ، شکلات داغ و … استفاده می‌شود. میزان کافئین هر نوشیدنی می‌تواند متفاوت با دیگری باشد اما می‌توان از قهوه و چای به عنوان ‌پرمصرف‌ترین نوشیدنی‌ های کافئین‌ دار نام برد؛ به‌طوری که تقریباً ۹۰ درصد از مردم دنیا در طول روز بارها (پس از بیدار شدن از خواب و یا در دورهمی‌های خود به‌منظور بازیابی انرژی و تجدید قوا) از این نوشیدنی‌های مذکور استفاده می‌کنند. هر یک از این نوشیدنی‌ها خصوصا قهوه را می‌توان در حالت‌های مختلف استفاده کرد. در ادامه با برخی از رایج‌ترین نوشیدنی‌ های کافئین‌ دار موجود در بازار آشنا خواهیم شد. این نوشیدنی‌ها را در خانه نیز می‌توان درست کرده و مصرف کرد.

معرفی انواع نوشیدنی‌ های کافئین‌ دار و بررسی ارزش غذایی آن‌ها

1. قهوه:

درست کردن انواع قهوه در خانه

از قهوه به‌عنوان یکی از رایج‌ترین نوشیدنی‌ های کافئین‌ دار یاد می‌شود. قهوه معمولاً در حالت‌های گوناگون نظیر قهوه فوری، اسپرسو و انواع قهوه های دمی و … مصرف می‌‌شود. میزان کافئین هر نوشیدنی بر پایه قهوه به‌مراتب بیشتر از سایرین است. بسیار مناسب خواهد بود که صبح خود را با مصرف یک فنجان قهوه آغاز کرده و انرژی لازم برای فعالیت‌های یک روز کاری را به دست آورید. همچنین به منظور بالا بردن فعالیت و میزان سوخت و ساز و چربی‌سوزی بدن در هنگام ورزش، مصرف یک فنجان قهوه پیشنهاد می‌گردد. لازم به ذکر است هرچه میزان غلظت قهوه مصرفی بالاتر باشد، کافئین موجود در آن نیز بالاتر خواهد بود.

2. چای سیاه:

چای سیاه در کنار قهوه، از پرمصرف‌ترین نوشیدنی‌ های کافئین‌ دار به حساب می‌آید. طعم و رایحه دل‌نشین این چای باعث شده است تا پای ثابت نوشیدنی‌های مصرفی در دورهمی‌‌های افراد قرار گیرد. چای سیاه علاوه بر تسکین و آرامش مغز، در بهبود سلامت دهان نیز مؤثر واقع می‌شود.

3. چای سبز:

چای سبز، یکی از نوشیدنی‌ های کافئین‌ دار گیاهی بوده که در بین انواع چای‌های موجود، بیشترین مزایا را برای بدن فراهم می‌کند. چای سبز در بین عوام، بیشتر به سبب خاصیت چربی‌سوزی و افزایش سوخت و ساز بدن شناخته شده است. کافئین موجود در آن در بهبود عملکرد حافظه بسیار کمک می‌کند. به‌طور کل مصرف مداوم آن توصیه نمی‌گردد.

1. آیس تی

چای سرد شباهت‌های بسیاری با چای سیاه دارد. نوشیدن این چای در بهبود عملکرد ایمنی بدن بسیار مفید خواهد بود. همچنین باعث کاهش بیماری‌های مزمن، تنظیم قند خون و سلامت دندان‌ها می‌شود. در حال حاضر استفاده از این چای به خوبی میان مردم جا نیفتاده است و خیلی از افراد با مزایای آن غریبه‌اند. کافئین موجود در آن نسبت به چای سیاه و سبز کمتر است.

2. کاسکارا

برخی‌ها کاسکارا را با نام گیلاس‌قهوه می‌شناسند. معمولاً کاسکارا پس از جداسازی دانه قهوه از میوه آن، در طبیعت رها می‌شود اما با گذشت زمان، تقاضا برای مصرف این ماده روز به روز در حال افزایش است؛ به‌طوری که می‌توان این نوشیدنی را در منو‌ بسیاری از کافه‌ها یافت. وجود عناصری نظیر پتاسیم، منگنز، کلسیم، ویتامین B و … در کاسکارا باعث شده است تا از آن در بهبود ظاهر پوست و بهبود عملکرد معده و سیستم گوارش استفاده شود.

3. نوشابه انرژی‌زا

این نوع از نوشیدنی‌های کافئین‌دار که طرفداران زیادی دارد، حاوی انرژی فراوانی هستند. در ترکیبات آن‌ها از کافئین و شکر استفاده شده است تا در بالا بردن انرژی و هوشیاری و تحریک عملکرد مغز مؤثر واقع شوند.

4. شکلات داغ

در بررسی نوشیدنی‌های کافئین‌دار باید گفت که مصرف شکلات داغ در بیشتر مواقع به مصرف قهوه ترجیح داده می‌شود چراکه عوارض ایجاد شده ناشی از قهوه، بیشتر از مصرف شکلات داغ است. در واقع، گرچه کافئین موجود در قهوه بیشتر از شکلات داغ است؛ اما شکلات داغ، نوشیدنی سالم‌تری نسبت به قهوه خواهد بود.

5. ماسالا

ترکیب چای، ادویه های تند و خوش عطر با شیر باعث ایجاد یک نوشیدنی کافئین دار به شدت مقوی و خوش مزه شده که خواص به شدت زیادی برای سلامتی دارد.

بررسی کلی مزایا و معایب مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار

مطالعات بحث‌برانگیز زیادی در ارتباط با بررسی فواید و عوارض کافئین روی سلامتی بدن صورت گرفته است. این مواد در عین بهبود عملکرد و افزایش انرژی، می‌توانند باعث ایجاد مشکلاتی نظیر تپش قلب، استرس و اضطراب و … گردند. طبق این مطالعات، حداکثر میزان کافئین جذب شده در بزرگسالان باید به میزان ۴۰۰ میلی‌گرم و برای کودکان ۸۵ میلی‌گرم باشد. زنانی که در دوره بارداری و یا شیردهی به سر می‌برند، باید تا جای ممکن، مقدار کافئین مصرفی خود را کاهش دهند تا خطری آنان و فرزندانشان را تهدید نکند. به همین جهت، کسب آگاهی و شناخت نسبت به میزان کافئین هر نوشیدنی و نیز نحوه مصرف آن‌ها، می‌تواند عوارض ناشی از مصرف بیش از حد آن‌ها را کاهش دهد.

مزایا:

1. افزایش انرژی و رفع بی‌حالی بدن

دریافت مقدار کافی از کافئین می‌تواند در بالا بردن انرژی و استقامت افراد کمک شایانی کند و عملکرد آن‌ها را در انجام فعالیت‌هایشان بهبود ببخشد. دریافت کافئین مناسب، با مصرف انواع نوشیدنی‌‌های سرد یا گرم امکان‌پذیر است؛ اما میزان کافئین هر نوشیدنی متفاوت با دیگری خواهد بود.

2. کاهش وزن

کافئین می‌تواند با کاهش اشتها و میل به غذا خوردن زیاد را ممکن سازد و به کاهش وزن کمک کند؛ بدین‌صورت که بدن در هنگام هضم غذای مصرفی، گرما و انرژی بیشتری را تولید کرده که باعث افزایش سوخت و ساز بدن خواهد شد.

3. بالا بردن سطح هوشیاری و رفع خواب‌آلودگی

دریافت حداقل ۷۵ میلی‌گرم کافئین در بزرگسالان، می‌تواند سطح هوشیاری افراد را افزایش ‌دهد و خواب‌آلودگی را از بین ببرد. این روش در بین دانشجویان و افرادی که نیاز به شب بیداری دارند بسیار کاربردی است.

4. تسکین سر درد

دریافت کافئین کافی از انواع نوشیدنی‌های گرم و سرد، از مؤثرترین روش‌های بهبود سردرد تلقی می‌شود و از قدیم الایام به عنوان یکی از روش‌های درمان خانگی سردرد شمرده می‌شود.

5. تقویت حافظه

کافئین روی آدنوزین مغز اثر گذاشته و فعالیت آن را تقویت می‌بخشد. همچنین کاهش فعالیت‌های ذهنی ناشی از افزایش سن را تا حدودی کاهش می‌دهد.

6. جلوگیری از ابتلا به آلزایمر، پارکینسون، حملات قلبی و ابتلا به سرطان پوستی

مطالعات نشان داده است، افرادی که بدن آن‌ها کافئین لازم را به خوبی دریافت کند، خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف نظیر آلزایمر و پارکینسون و سرطان در آن‌ها شدیداً کاهش می‌یابد.

7. رفع خطر ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی

برخلاف باور مردم، کافئین خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش نمی‌دهد بلکه بالعکس، در کاهش احتمال ابتلا به آن مؤثر است. طبق شواهد موجود، خطر بیماری‌های قلبی در افرادی که در طول روز، ۱ الی ۴ فنجان قهوه می‌نوشند، ۱۶ الی ۱۸ درصد کمتر است. همچنین افرادی که مصرف کافئین مستمر و متعادلی دارند، شانس کمتری نسبت به سایرین در ابتلا به دیابت نوع ۲ را دارا می‌باشند.

عوارض نوشیدنی های کافئین دار

1. افزایش تپش قلب، استرس و اضطراب:

مصرف مداوم و بیش از حد کافئین می‌تواند تبعات منفی نظیر افزایش تپش قلب و استرس را برای فرد به‌همراه داشته باشد پس در مصرف آن اعتدال را رعایت کنید.

2. خطرناک برای افراد با ناراحتی کلیوی، گوارشی:

افرادی که با بیماری‌های کلیوی و گوارشی دست و پنجه نرم می‌کنند، باید تا جای ممکن مصرف کافئین خود را به حداقل برسانند تا برایشان مشکل آفرین نباشد.

بررسی ارزش غذایی و میزان کافئین هر نوشیدنی

ارزش غذایی ۱۰۰ گرم از هر یک از مواد مغذی بیان‌شده در بالا، به شرح جدول زیر است. به‌خاطر داشته باشید که میزان کافئین موجود در یک فنجان قهوه یا چای یا … می‌تواند متناسب با مقدار زمان در نظر گرفته شده برای دم کشیدن هر یک از آن‌ها، متفاوت باشد؛ بنابراین این اعداد را تنها به‌عنوان یک راهنما و مرجع کلی در نظر بگیرید.